Türkiye Plastik İşleme Makineleri Sektörüne İlişkin Geçmiş, Mevcut Durum ve Gelecek Değerlendirmesi
Türkiye Plastik İşleme Makineleri Sektörüne İlişkin Geçmiş, Mevcut Durum ve Gelecek Değerlendirmesi
Türk plastik sektöründe plastik işleme makinelerinin geçmişi Tahtakale’de el presleri ile yapılan üretime kadar dayanabilmektedir. Geçen zaman içinde el preslerinin yerini yurtdışından gelen kollu hidrolik makineler, enjeksiyon makineleri almıştır.
1970’lerde yerli üretimde ilk enjeksiyon kollu makineler üretilmeye başlanmıştır. 1980’li yıllarda ise enjeksiyon makinalarının yanı sıra şişirme makinesi, ekstrüzyon makinesi, vakum makineleri gibi makineler de yerli olarak üretilebiliyordu.
1980’lerde Türkiye’de plastik enjeksiyon makinesi üreten, yardımcı ekipman üreticileri ile birlikte irili ufaklı 500’e yakın işletme bulunuyordu. Sektörün en önemli kırılım noktalarından biri, 1996 yılından sonra Çinli üreticilerin Türkiye pazarına girmesidir.
Çin menşeli makineler yerli makinaların neredeyse yarı fiyatına maliyetlerle satışa sunulabiliyordu. 2000’li yılların başına gelindiğinde yerli üretim yapabilen işletme sayısı bir elin parmaklarının geçmeyecek kadar geriledi. Öte taraftan, rekabet avantajı elde edebilmek için plastik mamul üreticileri, daha uygun maliyetli ikinci el makine ithalatına da yönelmiştir.
2010 yılında ise Dış Ticaret Müsteşarlığı makine sanayinin gelişiminin sürdürülebilmesi amacıyla haksız rekabetin sektöre zarar vermesini engelleyici bir araç olarak Türkiye’de üretilen makinelerin ithalatına üreticilere sorulduktan sonra, kayda değer bir üretim ve itiraz olmaması halinde izin vermeye başlamıştır.
Sonuç olarak, Türkiye 1990’lardaki plastik makine sanayindeki parlak gelişimi sürdürülebilir kılamamıştır. Yerli üreticinin yeterince korunmaması ve plastik mamul üreticilerinin rekabet üstünlüğü sağlamak için ucuz ve ikinci el makine ithalatını tercih etmeleri, Türkiye’de plastik işleme makineleri sektörünün hızla küçülmesine neden olmuştur.
Sektörün günümüz için olumlu ve güçlü yanlarından birkaçı; kurumsallaşan firmaların çoğalmış olması, gelişen teknolojiye ve çevre şartlarına bağlı olarak değiştirilen standartlara uyum gösterilmesi, ürün çeşitliliğine ve yeniliğe uygun bulunması, üretim kapasitesinin genişliği ve düşük maliyet sağlanması olarak sıralanabilir. lamamıştır. Yerli üreticinin yeterince korunmaması ve plastik mamul üreticilerinin rekabet üstünlüğü sağlamak için ucuz ve ikinci el makine ithalatını tercih etmeleri, Türkiye’de plastik işleme makineleri sektörünün hızla küçülmesine neden olmuştur.
Ülkedeki plastik işleme makineleri üreten firmaların devlet tarafından da desteklendiği ve üretime odaklandıkları görülmektedir. Türkiye plastik işleme makineleri sektörü, pandeminin yarattığı yeni normalde ve döngüsel ekonomi arifesinde gerek geri dönüşümde gerekse yeni yatırımlarda rekabet avantajı elde etmeye başlamıştır.
Asya ile Avrupa arasındaki üretim ve tedarik zincirinde daha aktif olunması, makine ve ekipman yatırımı konusunda daha odaklı stratejilerin agresif davranmamız gerekiyor.
Yukarıdaki grafiği incelediğimizde Türkiye’de plastik işleme makineleri üretiminin özellikle 2020 yılında önemli bir sıçrama yaşadığını görmekteyiz. Bunun arka planında teşviklerin artmasına bağlı olarak yatırımların hızlanması, tedarik zincirindeki kırılmaya bağlı olarak yerli üretimdeki artış, pandeminin plastik endüstrisine açtığı yeni alanlardaki yatırımların olağanüstü hızla artması gibi nedenler bulunabilmektedir.
2021 yılında ise yatırımlar ve makine üretimi kendi normaline dönüş adımları sergilemeye başlamış, bununla birlikte canlı talep etkinliğini devam ettirmiştir.
Kaynak: Pagder
Kaynak: Pagder
