Published in:
Sektörden Gelişmeler
Türk Kablo Sanayiinin Tarihçesi
Author
GlobalEvents
Türkiye’de elektrikli makinalar sanayii oldukça yavaş gelişmiştir. İlk tesis, 1869’da Osmanlı İmparatorluğu’nun haberleşme malzemesi ihtiyacını karşılamak üzere kurulan ve uzun yıllar hizmet veren PTT fabrikasıdır. Bunu yıllar sonra, askeri sahra kablosu imal etmek üzere, 1932 yılında kurulan İstanbul Kauçuk ve Kablo Sanayi izlemiştir.
İller Bankası ve o zamanki ana üretim şirketi olan Etibank’ın köy ve kasaba elektrifikasyon projeleriyle artan malzeme ihtiyacını karşılamak için ciddi bir fabrikanın kurulması fikri Siemens tarafından ileri atılmış ve İstinye’de Kavel kablo fabrikası kurulmuştur.
Kavel fabrikasının imalat programı binalarda kullanılan iletken imalatını kapsamakta ve ancak küçük kesitli kablolar imal edilebilmekteydi. 1958 yılında Siemens’in Türkeli şirketinden ayrılarak Simko’yu kurmasıyla ve Türkiye’deki kablo ihtiyacının daha büyük kesitlere ulaşarak miktar bakımından da artması Kavel’in genişleyerek yayılması projesini hayata geçirmiştir. Ancak yapılan müzakereler sonuçlanamayınca Siemens ciddi bir boyutta yeni bir fabrika kurmaya karar vermiş ve uzun arazi araştırmalarından sonra Mudanya’da Türk Siemens Kablo fabrikası 1964 yılında kurulmuştur.
80’lerde Büyüme Yatırımları Hızlandı
1980’li yıllarda Türkiye’de genel olarak görülen kalkınma devrinde kablo sanayiinde genel olarak ciddi genişleme ve büyüme yatırımları yaşanmıştır. Birçok yeni firma kurulduğu gibi bilhassa Siemens gibi büyük üreticiler orta ve yüksek gerilim enerji kabloları için ciddi yeni yatırımlar yapmışlar ve Türkiye’den dünyanın her tarafına ihracata başlamışlardır.
Telekomunikasyon sahasında her sene %30’lara ulaşan geniş büyüme programlarıyla telekom sahasında da büyük bir kalkınma yaşanmıştır. Yeni teknoloji icabı kabloların muf ve başlık teknolojileri en modern teknik metodlara göre geliştirilmiş, böylece eskiden sık sık görülen arızalar tamamen ortadan kaldırılmıştır.
Fiberoptik Kabloların Üretimine Geçildi
Fiberoptik kabloların telekomunikasyonda kullanılmaya başlamasıyla Siemens 1990’lı yıllarda bu imalata başlamış ve daha sonra başka firmalarda bunu takip etmiştir. Bugün gelinen durumda enerji ve telekomunikasyon yatırımlarında görülen yavaşlama yüzünden Türkiye’de kablo sanayiinin kapasitesi yurt ihtiyacının çok üstündedir. Kablo sanayii ancak ihracat yaparak kapasitesini daha iyi kullanmaya çalışmaktadır. Yurdumuzun ihtiyacı olan her türlü kablo birkaç istisna hariç yurtiçinden karşılanabilmektedir. İletken ve kabloların birçok sanayi mamulünde, mesela otomotiv ve otobüslerde kullanmaları bunların formalarının yapıldığı birçok yan sanayi fabrikalarının da kurulmasına sebep olmuştur.
2021 yılında yaklaşık 2,8 milyar dolar ihracat gerçekleştiren Türk kablo sektörünü, gerek kalite ve gerekse de kapasite bakımından memleketimizin muvaffak olmuş bir sanayi sektörü olarak değerlendirilebilir.
Kaynak: İstanbul Ticaret Odası